Her Ay Bir Yeni Finansal Bilgi: GSMH Nedir? Nasıl belirlenir?

Gayri safi milli hasıla (GSMH), bir ülkenin sakinleri tarafından üretilen tüm mal ve hizmetlerin fiyatını ifade eder. Üretim yeri kendi ülkesinde veya yurt dışında olabilir. Ülkede yaşayanların yaptığı yatırımları dikkate alır. Ayrıca yerli menşeili saniyeler ile üretilen eserlerin değerini de dikkate alıyor. GSMH, yabancı uyrukluların ülkedeki gelirlerini ve üretim biriminde üretilen işleri dikkate almamaktadır.

GSMH, bir ülkenin refahını, gelirini ve yaşam standardını ölçmek için kullanılmalıdır. Ekonomistler için değerli bir ekonomik gösterge olarak kabul edilir. Enflasyon ve yoksulluk gibi sorunlara çözüm bulmak için kullanılır. Bu nedenle, ülkenin refah seviyesinin yükseltilmesinde değerli bir rol oynamaktadır.

Gayri safi milli hasıla belirlenirken tüm Türk vatandaşları dahildir. Aynı zamanda yıllık hizmet ve üretim karları da dikkate alınır. Özetle ülkenin tüm vatandaşlarının kişi başına düşen karı diyebiliriz. Kişi başına düşen GSMH hesaplama süreci oldukça kolaydır. Cari fiyatlarla beyan edilen GSMH’nin büyüklüğünün yıl ortası nüfus beyanına bölümü. Daha sonra kişi başına düşen GSMH sonucu Türk Lirası olarak elde edilmektedir.

GSYİH, bakılması gereken önemli bir gösterge olsa da sınırlamaları vardır. Bu nedenle, ekonomistler genellikle GSMH’dan çok GSYİH ile ilgilenirler. GSYİH, ülke içindeki üretimi dikkate alır. GSMH ise ülke vatandaşlarının hem kendi ülkelerinde hem de diğer ülkelerde ürettikleri mal ve hizmetleri dikkate almaktadır. Öte yandan GSMH, yabancı firmaların ve çalışanların diğer ülkelerdeki yatırımlarını bu toplamdan çıkarır. Ayrıca bu toplamda para transferlerini hesaba katmaz.

• Mevcut fiyatlarla: Hesaplamalarda enflasyon etkisinin dikkate alınmadığı durumdur. Yani üretilen mal ve hizmetler yeni maliyetleri üzerinden hesaplanmaktadır.

• Sabit fiyatlar: Rastgele bir yıl baz alınır. Alınan yıla endeksli ve enflasyona göre düzeltilmiş fiili artışlar hesaplanır.

Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH)= Haberleşme + Tarım + Ticaret + İnşaat + Sanayi + Kamu ve Özel Hizmetler Toplamı + İthalat Vergisi + Konut + Hizmetler + Ulaştırma, Finansal Kurumlar

GSMH = GSYİH + yurtdışında yaşayan vatandaşların geliri – ülkede yaşayan yabancıların gelirleri

Gayri resmi kazançlar, hobi gelirleri ve konut üretimi (örneğin güneş enerjisi ve sıcak su) GSYİH’ya dahil edilemez. GSYİH, özellikle toplumun refah düzeyini artırmada değerlidir.

• Döviz kuru değişken olduğu için GSMH hesaplaması etkilenebilir.

• GSMH, bir ekonominin gerçekten büyüyüp büyümediğini belirlemeye yardımcı olmaz.